La Salvaja

uim 110 jaar geleden waren er in de oude gemeente Zuidhorn drie muziekcorpsen n.l. Wilhelmina, het Noordhorner fanfarecorps en het sigarenmakers-muziekcorps ‘La Salvalja’. Van deze drie corpsen bestaat alleen Wilhelmina nog en daar moeten we zuinig op zijn, want wat is een dorp zonder muziekcorps. In dit artikel gaan we nader kennismaken met het sigarenmakers-muziekcorps ‘La Salvaja’. Een corps dat aan vele evenementen zijn medewerking heeft verleend. In een  oude advertentie lezen we dat het corps op zondag 22 december 1901 meewerkte aan een voorstelling van de rederijkerskamer “Eendracht”.

Fanfarecorps  La Salvaja o.l.v. dirigent Gele (links) bij de Hervormde Kerk van Noordhorn

Sigarenfabriek
Op 23 februari 1877 vond de aanbesteding plaats voor de bouw van een sigarenfabriek met directeurswoning en acht dienstwoningen, gelegen tussen De Gast en de Boslaan en grenzend aan het huidig Bospad langs de spoorlijn. In dat jaar vond ook de sloop plaats van de Hanckemaborg. Directeuren waren de heren Rosema en Tonckens, waarvan eerstge- noemde woonde in de nog aanwezige villa aan de Gast. Bekend is dat de fabriek zijn grootste bloeiperiode heeft gehad in de jaren 1890 – 1900 met een personeelsbestand van ca. 50 man.

Eén van de sigarenmerken was “La Salvaja “. Directeur Jan Rosema was een sociaal mens, wat ondermeer tot uiting kwam in de oprichting van een eigen ziekenfonds, een uitvaartverzorging en het fanfarecorps ‘La Salvaja’. De sigarenmakers hadden het goed naar de zin, want ze bleven vaak jaren in dienst.

Populair muziekcorps
Het sigarenmakersmuziekcorps is aan het einde van de 19e eeuw opgericht, toen de fabriek zijn grootste bloeiperiode kende. Het was een geweldig populair muziekcorps, dat bij vele festiviteiten zijn medewerking verleende, zoals kermissen, draverijen, schaatswedstrijden en uitvoeringen van de rederijkerskamer De Eendracht. Deze uitvoeringen van de Eendracht vonden altijd plaats in hotel Addens, nu hotel In ’t Holt. Ook gaf het muziekcorps concerten. Zo stond er in de krant een advertentie van een te geven tuinconcert op zondag 21 augutus 1910 in de tuin van café Bennema aan de Gast (nu architectenburo Cruiming) te Zuidhorn.

1903 Café Bennema aan de Gast

50-jarig bestaan openbare lagere school Zuidhorn
Op 31 october 1931 bestond de openbare lagere school aan de Frankrijkerlaan 50 jaar. Oud-leerlingen en voorstanders van openbaar onderwijs werden voor de feestelijke herdenking uitgenodigd. Het hele dorp was die dag in feeststemming. Ook het fanfarecorps ‘La Salvaja’ was van de partij. In de krant van 7 september 1931 stond een verslag van dit feest, waarin onder meer het volgende werd vermeld:

“Opmerking verdient nog, dat ons plaatselijk fanfarecorps ‘La Salvaja’ de geheele dag goede muziek ten gehoore gaf, terwijl avonds bij de optocht ook het muziekcorps het Leeksterbloempje  medewerking verleende”.

 

Muziekconcours
Tijdens kermissen waren er altijd vele festiviteiten, onder ander een muziekconcours voor Harmonie- en Fanfarecorpsen.
Op zaterdag 30 juli 1910 vond ook een dergelijk concours plaats. Er waren echter weinig deelnemers lezen we in de krant van 1 augustus 1910 :

“ Hoewel er flinke prijzen waren uitgeloofd, hadden er zich 
slechts vier corpsen ter mededinging aangegeven”.

Onder prachtig zomerweer vond dit concours plaats. De vier corpsen deden hun uiterste best om van de jury zoveel mogelijk punten te krijgen. De eerste prijs werd gewonnen door sigarenmakersmuziekcorps ‘La Salvaja’ met 72 punten en bestond uit een geldbedrag van f 50,- en een gouden medaille.

Einde muziekcorps
Het muziekcorps heeft veel betekend voor het dorp Zuidhorn. In de beginperiode waren de meeste muzikanten ook sigarenmakers, later nam dit aantal af. Op een gegeven ogenblik telde het corps  nog maar vijf sigarenmakers.

Na de eerste wereldoorlog van 1914 – 1918 ging het bergafwaarts met de sigarenfabriek. Oorzaak was waarschijnlijk de opkomst van de Brabantse sigarenfabrieken en slecht beleid van directeur Halbe Rosema, de zoon van directeur Jan Rosema. Het betekende echter niet direct het einde van het muziekcorps. Tot aan het begin van de 2e wereldoorlog heeft het corps bestaan.

 

 

Wiebe Renkema | 2010